Świdziński Bolesław Jerzy, pseud. Hardy (1885—1972), podporucznik Legionów Polskich, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, wojewoda lubelski, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Ur. 7 XII w Opatowie, był synem Henryka, urzędnika, i Ewy z domu Pendel.
Ś. uczył się w Gimnazjum Męskim w Radomiu, gdzie należał do uczniowskich organizacji samopomocowych. Za udział w strajku szkolnym w okresie rewolucji 1905 r. został relegowany z Gimnazjum w ósmej klasie. Przeniósł się do Krakowa, gdzie jesienią t.r. zapisał się jako student nadzwycz. na Wydz. Lekarski UJ; studiował do r. akad. 1906/7. W r. 1906 wstąpił do Organizacji Bojowej PPS. Dn. 26 IX 1908 zdał eksternistycznie maturę w krakowskim IV Gimnazjum, po czym wyjechał do Szwajcarii i podjął od nowa studia medyczne na uniw. w Genewie. W styczniu 1912 wstąpił tam do Związku Walki Czynnej i pod pseud. Hardy został komendantem sekcji w oddziale Związku Strzeleckiego «Lozanna-Morges», kierowanym przez Tadeusza Kasprzyckiego. Dn. 15 II 1914 uczestniczył w ćwiczeniach pokazowych oddziału «Lozanna-Morges» przed komendantem głównym Związku Strzeleckiego Józefem Piłsudskim w Nyon pod Genewą, a w czerwcu t.r. w trzydniowych manewrach oddziałów strzeleckich ze Szwajcarii pod Bernem.
Dn. 30 VIII 1914 wrócił Ś. do Krakowa i 3 IX t.r. wstąpił do Legionów Polskich. Przydzielony do 2. szwadronu kawalerii por. Zbigniewa Dunin-Wąsowicza, wyruszył 1 X na front w Karpatach Wschodnich; awansował kolejno na kaprala (1 XII 1914) i plutonowego (23 IV 1915), a od lutego 1915 był zastępcą dowódcy 3. plutonu. Ze swoim szwadronem (od kwietnia 1915 w składzie II Brygady Leg. Pol.) wziął udział 13 VI t.r. w szarży pod Rokitną, gdzie został lekko ranny. Uczestniczył następnie w kampanii wołyńskiej i awansowany 16 IV 1916 na chorążego, wyróżnił się 20 VIII t.r. w czasie walk odwrotowych nad Stochodem. Mianowany 1 XII podporucznikiem, został dowódcą plutonu, a następnie zastępcą dowódcy 6. szwadronu 2. p. ułanów Leg. Pol. W czasie kryzysu przysięgowego w lipcu 1917 jako p.o. dowódca 6. szwadronu, oprócz przysięgi złożył 17 VIII t.r. dodatkowe oświadczenie, że nie będzie należał do żadnych tajnych organizacji, stowarzyszeń i grup politycznych oraz nie dopuści do powstania takowych w podległym sobie oddziale. Pułk Ś-ego został w sierpniu przetransportowany do Medyki, gdzie wszedł w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, a w listopadzie został skierowany na Bukowinę; w tym czasie Ś. został przeniesiony z 6. do 2. szwadronu. Po przejściu w nocy z 15 na 16 II 1918 części oddziałów Korpusu przez linię frontu pod Rarańczą pozostały w rejonie Synowódzka 2. p. ułanów został przez Austriaków rozbrojony, a Ś. internowany w obozie Dulfalva na Węgrzech (jego nazwisko nie występuje w kartotece internowanych legionistów). Zwolniony 17 VII t.r. z internowania, wrócił do Krakowa i zapisał się na Wydz. Prawa UJ.
Dn. 31 X 1918 wstąpił Ś. do organizującego się WP w stopniu podporucznika; 5 XI t.r. awansował na porucznika (ze starszeństwem z 12 X). Współtworzył 1. szwadron 5. p. ułanów stacjonujący w Mińsku Maz. i objął jego dowództwo. W czasie wojny polsko-sowieckiej odznaczył się w lutym 1919 w czasie zabezpieczania stacji kolejowej Czeremcha (pow. Bielsk) i linii kolejowej w tym rejonie; od 15 III t.r. walczył na czele szwadronu na froncie litewsko-białoruskim, m.in. pod Mołczadzią, Zdzięciołem, Nowojelnią i Dworcem. W czasie polskiej ofensywy na Wilno i Baranowicze jego szwadron wyróżnił się 15 IV pod Łopuszną, walcząc na tyłach oddziałów sowieckich. Dn. 25 V został Ś. przydzielony do dowództwa DP Litewsko-Białoruskiej, ale już 16 VII wrócił do 5. p. ułanów jako dowódca szwadronu. Dn. 19 XII został odkomenderowany do Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie na stanowisko tłumacza, a 6 III 1920 do Dep. Personalnego (Oddz. V) Sztabu Generalnego MSWojsk., gdzie objął stanowisko referenta w Sekcji 3. Jazdy, Artylerii i innych broni, a potem kierownika referatu. Dn. 28 VII t.r. został zweryfikowany jako major (ze starszeństwem z 1 IV) i zatwierdzony 3 V 1922 (ze starszeństwem z 1 VI 1919). W r. 1923 znalazł się na liście 22 kandydatów na attachés wojskowych, jako oficer znający języki francuski i rosyjski, lecz nie został zaangażowany. Od 16 IX 1923 do 15 IX 1924 pełnił obowiązki szefa Oddz. V; w tym okresie awansował na podpułkownika (ze starszeństwem z 15 VIII 1924). Odkomenderowany 1 XI t.r. na IV Roczny Kurs Doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, został po jego ukończeniu 15 X 1925 przeniesiony do Kadry Korpusu Oficerskiego Kawalerii przy Dep. II Kawalerii MSWojsk. i skierowany do Oddz. IV Sztabu Generalnego. Z kolei po odbyciu III Kursu Oficerów Sztabowych Kawalerii (tzw. kurs dowódców pułku) w Obozie Szkolnym Kawalerii w Grudziądzu (12 IV — 10 VII 1926) oraz stażu liniowego w 1. p. szwoleżerów (15 VIII 1926 — 11 I 1927) objął 12 I 1927 stanowisko p.o. dowódcy, a 24 VII 1928 — dowódcy 2. p. szwoleżerów. Dn. 12 III 1929 został szefem sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu nr V w Krakowie, gdzie awansował 24 XII t.r. na pułkownika dypl. (ze starszeństwem z 1 I 1930). Dn. 30 IX 1930 został przeniesiony w stan nieczynny, a 31 III 1932 do rezerwy z przydziałem ewidencyjnym do 2. p. szwoleżerów. Dn. 17 IX 1934 wziął udział w Starogardzie Gdań. w obchodach 20-lecia istnienia 2. p. szwoleżerów rokitniańskich. Działał w Kole byłego 2. p. ułanów Leg. Pol.
Skierowany do administracji państw., objął Ś. 1 X 1930 stanowisko p.o. wojewody lubelskiego (zatwierdzony 1 IV 1932); prowadząc politykę równowagi budżetowej, oddłużania samorządów, wzmacniania rolnictwa i walki z bezrobociem, okazał się sprawnym administratorem i wykonawcą regionalnej polityki rządowej. Związany z grupą «pułkowników» obozu sanacyjnego, włączył się w kampanię wyborczą przed wyborami parlamentarnymi (16 i 23 XI 1930); wspierał BBWR, a opozycję, zwłaszcza ugrupowania komunistyczne i ukraińskie, zwalczał przez prewencyjne działania administracyjne. Dn. 31 I 1933 został odwołany ze stanowiska wojewody i 8 II t.r. objął funkcję głównego inspektora ministerialnego ds. mobilizacji oraz szefa Biura Personalnego w MSW. We wrześniu 1935 został obrany posłem na Sejm z ramienia BBWR, w okręgu wyborczym nr 33 (m. i pow. Lublin). W Sejmie pełnił m.in. obowiązki przewodniczącego Sądu Marszałkowskiego i komisji skarbu oraz przewodniczył parlamentarnej grupie lubelskiej. Po rozwiązaniu w październiku 1935 BBWR pozostawał w kręgu generalnego inspektora sił zbrojnych, gen. dyw. Edwarda Rydza-Śmigłego. W r. 1937 wszedł do Obozu Zjednoczenia Narodowego i pod koniec listopada t.r. objął funkcję prezesa koła parlamentarnego tego ugrupowania; pełnił tę funkcję do lutego 1938. Nie wszedł już do Sejmu V kadencji (1938), być może w związku ze zbliżeniem się politycznie do Walerego Sławka. Po samobójczej śmierci Sławka (2 IV 1939) został przewodniczącym komitetu uczczenia jego pamięci.
Po wybuchu drugiej wojny światowej Ś. nie został zmobilizowany; objął 8 IX 1939 stanowisko jednego z komisarzy cywilnych w Generalnym Komisariacie Cywilnym przy Naczelnym Wodzu. Z Naczelnym Dowództwem WP ewakuował się do Rumunii, a stamtąd przedostał się do Francji. Przyjęty tam do WP, został skierowany do Obozu Oficerskiego w Vichy (dla oficerów uznanych za nienadających się do dalszej służby, najczęściej o powiązaniach sanacyjnych). Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii trafił 14 VIII 1940 do podobnego Obozu Oficerskiego (Stacja Zborna Oficerów) nr 23 Rothesay na wyspie Bute. Podczas spotkania 5 IX t.r. z prezydentem RP Władysławem Raczkiewiczem zrelacjonował sytuację w Obozie i prosił o wyreklamowanie go stamtąd; Raczkiewicz 7 IX 1940 oraz 26 V i 15 X 1941 bezskutecznie zwracał się w tej sprawie do Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego. Dopiero na początku kwietnia 1943 opuścił Ś. wyspę Bute, ale prawdopodobnie nie otrzymał przydziału do Polskich Sił Zbrojnych. Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Londynie. Działał w organizacjach piłsudczykowskich; od r. 1948 był członkiem Rady Naczelnej Ligi Niepodległości Polski. Zmarł 4 III 1972 w Londynie, został pochowany na cmentarzu South Ealing. Był odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Srebrnym Medalem za Waleczność II kl. oraz austro-węgierskim Brązowym Wojskowym Medalem Zasługi «Signum Laudis» z mieczami.
W małżeństwie z Zofią z domu Haensel miał Ś. syna Bohdana Henryka (ur. 1922).
Portret węglem przez Karola Maszkowskiego (1916) w Muz. Narod. w Kr.; Rys. przez Henryka Kunzka (Dulfalva 1918) tamże; Fot. w: Album Legionów Polskich, W. 1933, Ilustrowana kronika Legionów Polskich 1914—1918, W. 1936 s. 51; — Cygan, Oficerowie Leg. Pol., V (fot.); Kto był kim w Drugiej RP? (fot.); Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej. Bibliografia 1956—2000 (numery 1—160), Londyn 2001 s. 306; Słownik biograficzny miasta Lublina, L. 2009 s. 303—6; — Adamczyk A., Piłsudczycy w izolacji (1939—1954). Studium z dziejów struktur i myśli politycznej, Bełchatów 2008; Ajnenkiel A., Historia Sejmu polskiego, W. 1989 II cz. 2; Biegański W., Wojsko Polskie we Francji 1939—1940, W. 1967; Dymarski M., Stosunki wewnętrzne wśród wychodźstwa politycznego i wojskowego we Francji i Wielkiej Brytanii 1939—1945, Wr. 1999; Gogan W., Szwoleżerowie Rokitniańscy. Dzieje 2. Pułku Ułanów Legionów Polskich i 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, Pelplin 2005 s. 19, 33, 40, 45, 52, 138, 187, 189, 363, 365, 368, 383, 388, 414 (fot.); Hausner R., Pierwsze dwudziestolecie administracji spraw wewnętrznych, W. 1939; Kozyra W., Urząd wojewódzki w Lublinie w latach 1919—1939, L. 1999; Księga jazdy polskiej, W. 1938 s. 422; Kukawski L. i in., Kawaleryjska Alma Mater w Grudziądzu 1920—1930. Zarys dziejów, Grudziądz 2008 s. 527; Majzner R., Attachaty wojskowe Drugiej Rzeczypospolitej 1919—1945. Strukturalno-organizacyjne aspekty funkcjonowania, Częstochowa 2011; Milewska W., Zientara M., Sztuka Legionów i jej twórcy 1914—1918, Kr. 1999; Mitkiewicz L., W Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich 1932—1935, Oprac. W. Rezmer, Tor. 2014 s. 36, 188, 245; Nowiński T., Zarys historii wojennej 5-go Pułku Ułanów Zasławskich, W. 1929 s. 14; Stawecki P., Następcy komendanta. Wojsko a polityka wewnętrzna Drugiej Rzeczypospolitej w latach 1935—1939, W. 1969; — Brzęk-Osiński M., Ze wspomnień legionisty i piłsudczyka 1905—1939, Red. P. A. Tusiński, W. 2003; Dziennik czynności Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza 1939—1947, Oprac. J. Piotrowski, Wr. 2004 I—II; Dziennik personalny MSWojsk., W. 1920 nr 8 s. 182, nr 28 s. 616, 1923 nr 3 s. 34, 1924 nr 78 s. 445, 1925 nr 106 s. 572, 1926 nr 16 s. 113, 1927 nr 1 s. 2, 1928 nr 11 s. 216, 1929 nr 5 s. 91, nr 21 s. 438, 1931 nr 1 s. 32, nr 5 s. 246, 1932 nr 7 s. 288; Dziennik rozkazów wojskowych MSWojsk., W. 1918 nr 2 s. 16; Kasprzycki T., Kartki z dziennika oficera I Brygady, W. 1934; Lista starszeństwa oficerów zawodowych, W. 1922; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; Rostworowski S., Nie tylko pierwsza brygada. Z dokumentów, wspomnień i listów pozostawionych przez Stanisława Rostworowskiego (1914—1918), Oprac. S. J. Rostworowski, W. 1993; Sejm i Senat 1935—1940. IV kadencja, W. 1936 (fot.); Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.21 r., W. 1921 s. 240, 898; Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, W. 1920 s. 113; — „Przegl. Kawalerii i Broni Panc.” (Londyn) 1972 nr 65 s. 64; — CAW: KAPiO, akta Ś-ego, sygn. 14595/12902, Virtuti Militari, sygn. I.482.53—4448 (fot.), Akta Komendy Leg. Pol., sygn. I.120.1.483, akta Ś-ego, k. 200—15, Akta Komendy Leg. Pol., sygn. I.120.1.549, Wykaz oficerów 2. p. ułanów Pol. Korpusu Posiłkowego znajdujących się w pułku, Medyka 22 IX 1917, rkp. 82, Akta Wyższej Szkoły Wojennej, sygn. I.340.1.194, Spis oficerów kawalerii, którzy ukończyli Wyższą Szkołę Wojenną w l. 1921—8; Inst. Piłsudskiego w Nowym Jorku: Poselstwo RP w Rio de Janeiro, sygn. 701/11/9, Wiad. Pol. Agencji Telegraficznej z 18 II 1938, k. 91, Serwis lotniczy Pol. Agencji Telegraficznej z 30 XI 1937, k. 225, Arch. J. Piłsudskiego, sygn. 701/1/119, Inspektor armii gen. dyw. Romer — opinie o wyższych oficerach, W. 5 XII 1928, k. 223, Arch. J. Piłsudskiego [gen. Romer] Opinie oficerów biorących udział w grze wojennej, 28 VI 1928, k. 469; IPiM Sikorskiego: Rozkazy dzienne Komendy Stacji Zbornej Oficerów Rothesay, sygn. R.8a, Rozkaz dzienny nr 1, Rothesay 25 VIII 1940, Rozkaz dzienny nr 3, Rothesay 27 VIII 1940; — Internet: www.mjp.najlepszemedia.pl/wykaz-legionistow/wykaz/ legionista/25017-swidzinski (wykaz legionistów pol. 1914—18).
Daniel Koreś